Türkiye Bilgi Ansiklopedisi
KATEGORİLER
  Bilim ve Araştırma
 
Bilim ve Araştırma  
 
Türkiye’de Ulusal Bilim ve Araştırma Politikalarından sorumlu birincil kuruluş 1963 yılında kurulan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumudur (TÜBİTAK). 1983 yılında kurulan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK) ise bu alanda en yüksek organ olup, üst politika belirleme ve danışma platformudur.
 
Ayrıca Türkiye’de uzmanlık alanlarında araştırma destekleri sağlayan çeşitli kuruluşlar da bulunmaktadır.
 

TÜBİTAK - ANKARA
  TÜBİTAK, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini ulusal hedef ve önceliklere göre geliştirmek, özendirmek, düzenlemek ve koordine etmekten sorumludur. TÜBİTAK’ın 15 farklı araştırma enstitüsünde yaklaşık 1000 araştırmacı çalış-maktadır.  
 
TÜBİTAK ayrıca üniversitelerin, kamu ve özel kuruluşların araştırma projelerini fonlamakta, stratejik alanlarda projeler yürütmekte, kamu ve özel sektör için destek programları geliştirmekte, bilimsel kitap ve dergiler yayınlamakta, bilim alanında etkinlikler düzenlemekte, lisans ve lisansüstü öğrencilerini burslarla desteklemektedir.
 
Uluslararası bilimsel ve teknolojik antlaşmaları gerçekleş-tirmekle sorumlu TÜBİTAK ayrıca, AB 6. Çerçeve Programı (ÇP) ulusal irtibat kuruluşudur.
 
Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) ana işlevi araştırma, teknoloji geliştirme ve yenilik için de politikalar içeren beş yıllık Kalkınma Planları hazırlamak, koordine etmek ve takip etmektir. DPT aynı zamanda üniversitelerdeki araştırma altyapılarını da içeren projelere finansal destek sunmaktadır.
 
Bilim ve Araştırmaya dahil olan diğer kurumlar ise Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM), Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA), Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) ve diğer Kamu AR-GE kurumlarıdır.
 
Ulusal Bilim ve Teknoloji Stratejisi (2005-2010). TÜBİTAK, ilgili kamu kurumları, üniversiteler, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği içerisinde 2005-2010 yıllarını kapsayan Ulusal Bilim ve Teknoloji Stratejisini geliştirmiştir. Tüm paydaşların katılımı ile çalıştaylar düzen-lenmiş  ve  ülkenin bilim ve teknoloji stratejisinin misyon ve
 
 
 
 
vizyonu konusunda ortak karara varılmıştır. Bu stratejileri faaliyetlere taşıyacak bir uygulama planı oluşturulmuştur. “Bilim ve Teknoloji Politikaları Uygulama Planı (2005-2010)” ismindeki bu plan, Bilim ve Teknoloji aktörlerinin uygulayacağı faaliyetlerin stratejik bir çerçevesidir. Ana amaçlara ve prensiplere paralel yedi stratejik amaç altında tanımlanmış faaliyetlerden oluşur;  
 
1. Bilim ve Teknoloji farkındalığının ve kültürünün geliştiril-mesi,

2. Bilim insanı yetiştirilmesi ve geliştirilmesi,

3. Sonuç odaklı ve kaliteli araştırmaların desteklenmesi,

4. Ulusal Bilim ve Teknoloji yönetiminin etkinleştirilmesi,

5. Özel sektörün Bilim ve Teknoloji performansının güçlen-dirilmesi,

6. Araştırma ortamının ve altyapısının geliştirilmesi,

7. Ulusal ve uluslararası bağlantıların etkinleştirilmesi.
 
Mart 2005’te  düzenlenen  BTYK toplantısında strateji için AR-GE’yi gerçekleştiren, fonlayan ve talep eden tüm özel ve kamu kuruluşlarından oluşan Türkiye Araştırma Alanı (TARAL) modeli belirlenmiştir.
 
Bunların yanı sıra, yaklaşık 2000 uzmanın katılımıyla 2001 ve 2003 yılları arasında gerçekleştirilen Vizyon 2023 Teknoloji Öngörü çalışması sonucunda; Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Biyoteknoloji ve Gen Teknolojileri, Malzeme Teknolojileri, Nanoteknoloji, Tasarım Teknolojileri, Mekatronik, Üretim Süreç ve Teknolojileri, Enerji ve Çevre Teknolojileri öncelikli alanlar olarak kabul edilmiştir.
 
2005 yılında tüm alanlarda TÜBİTAK’a verilen proje teklif sayıları tarihi artışlar göstermiştir. 2003 yılında sunulan akademik araştırma proje teklifleri 842 iken, 2005’te bu rakam beş kat yükselerek 3.760’a ulaşmıştır.
 
 
 
 
 
 
   

Ülkede gün geçtikçe artan sayı ve büyüklükte araştırma etkinlikleri yürütülmektedir.
 
Sanayi AR-GE Destekleri. TÜBİTAK sanayinin araştırma ve teknoloji geliştirme faaliyetlerini desteklemek, düzenlemek ve denetim altına almak için bir program yürütmektedir. Bu program çerçevesinde, sanayinin AR-GE maliyetleri proje bazlı olarak belirli bir oranda (% 60’a kadar) karşılanmaktadır. Program büyük şirketlerin yanı sıra Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri (KOBİ) de kapsamaktadır. Bahsedilen programın yanı sıra Üniversite-Sanayi Ortak Araştırma Merkezleri Programı ve EUREKA projelerini de TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) yürütmektedir.
 
Sanayi AR-GE Projeleri Destekleme Programı, 1995 yılından beri Türk sanayisinin AR-GE projelerini planlamasını ve yatırım  yapmasını desteklemek için güçlü bir araç olmuştur.
 

 		  
 		  
 
   

 

2005 yılında bu programda verilen desteğin hacmi 132 mil-yon YTL (100 milyon ABD doları) olmuştur. 2006 yılındaki hedef ise 341 milyon YTL’dir.
 
Bu yılki ortalama destek oranı, % 58 ile en yüksek değere oldukça yaklaşmıştır. 10 yıllık dönemde, Sanayi AR-GE Projeleri Destekleme Programı ile 200 milyon ABD doları 2005’te gerçekleşen toplam 1 milyar ABD doları değerinde bir AR-GE hacmi yaratılmıştır.
 
AB Çerçeve Programlarına Katılım. Türkiye’de oluşturulan 6. ÇP Ulusal Koordinasyon Sisteminde, ülkenin araştırma ve yenilik aktörleriyle iletişim, Ulusal İrtibat Noktaları (UİN) ve Kurumsal İrtibat Noktaları (KİN) aracılığıyla sağlanmaktadır.
 
 
  Kurumsal İrtibat Noktaları, çalıştıkları kurumlarda TÜBİTAK AB 6. ÇP Ulusal Koordinasyon Ofisi’nden (UKO) 6. ÇP’yle alakalı gelen bilgileri kendi kurumlarında yayan bilgi çoğaltıcılar olarak görev yapmaktadır. Kurumsal İrtibat Noktaları üniversite, kamu kuruluşları, STK temsilcileri ve sanayi kuruluşları mensuplarından oluşmaktadır. 6. Çerçeve Programı ile ilgili her türlü bilgi, haber ve duyurular Kurumsal İrtibat Noktaları kanalıyla bu kuruluşlardaki ilgililere ulaştırılmaktadır. Toplam Kurumsal İrtibat Noktası sayısı 500’ün üzerinde olup, 6. ÇP’nin alanları bazında sınıflan-dırma yapıldığında toplam sayı 1000’e yaklaşmaktadır. Bunların üçte ikisi üniversite mensuplarından oluşmaktadır.  
 
2005 yılı içinde 6. Çerçeve Programı'na yönelik bilgilendirme amacıyla 19 ilde toplam 85 organizasyon (Tematik Konferans, Genel Bilgi Günü, Tematik Bilgi Günü, Çalıştay, Eğitim) düzenlenmiştir. Türkiye’nin 6. ÇP’ye katılımından itibaren TÜBİTAK Ulusal Koordinasyon Ofisi katılımıyla gerçekleştirilen toplam 6. ÇP bilgilendirme ve eğitim etkinliği sayısı 200’ün üzerinde olup, bu etkinliklere 14.000’e yakın Türk araştırmacı katılmıştır.
 
UKO, üniversitelerin, KOBİ’lerin, STK’lerın ve araştırma kuru-luşlarının 6. ÇP kapsamında proje geliştirme kapasitesini güçlendirmek ve AB’nin ilgili ağlarına dahil etmek amacıyla, AB Komisyonu tarafından fonlanan 22 projeye 1.9 milyon avro bütçe payı ile katılmaktadır. (Üç projenin koordina-törlüğü UKO tarafından yürütülmekte olup, bunlara ilaveten 2006 yılında üç projenin daha başlaması öngörülmektedir)
 
Nisan 2004 tarihi itibarıyla, Aralık 2002’den beri proje önerisi başvurusunda Türkiye’den toplam 1.214 katılımcı yer almış, bunlardan 128’inin yer aldığı proje grupları AB Komisyonu tarafından finanse edilmeye değer bulunmuştur. Mart 2006 itibarıyla bu rakamlar sırasıyla 2.455 ve 370’e yükselmiş, genel başarı oranı % 15 seviyesine ulaşmıştır.
 
Evrensel Bilime Katkı. Türkiye, bilim alanında belirli bir düzeye ulaşmış ve yetiştirdiği bilim adamlarıyla evrensel bilime önemli katkılarda bulunmuştur.
 
 
 
 
 
Amerikan Beyin Cerrahları Birliği tarafından, 1950 sonrası “Yüzyılın Adamı” seçilen Gazi Yaşargil 2005 yılında da TBMM Onur Ödülünü almıştır. Ayrıca fizik alanında yaptığı kuramsal çalışmalarla bilim dünyasına adını yerleştiren Feza Gürsey ve çalışmaları dünya matematik literatüründe ve kitaplarda “Hasse-Arf Teoremi” olarak geçen Cahit Arf, evrensel bilime damgasını vuran diğer Türk bilim adamlarıdır.  
 
Cavit Erginsoy “Fizik”, Cemal Eringen “Mekanik”, Dilhan Eryurt “Astrofizik”, Sırrı Erinç “Coğrafya”, Celal Şengör “Yer Bilimleri”, Münci Kalayoğlu “Tıp”, Gündüz İkeda “Matematik”, Bahattin Baysal “Kimya”, Semahat Geldiay “Zooloji”, Ekrem Akurgal “Arkeoloji”, Metin And “Kültür Tarihi” ve Halil İnalcık “Tarih” dallarında önemli başarılara imza atarak, ulusal ve uluslararası düzeyde ödüller kazanan diğer Türk bilim adamlarından bazılarıdır.
 
  
  Bugün 29391 ziyaretçikişi sitemize uğradı. HER KAKKI SAKLIDIR  
 
.
 Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol